Afgelopen zomer kwam de Vlaamse werkgeversorganisatie VOKA met hun onderwijsrapport naar buiten. Daarin doen ze een aantal voorstellen om het hoger onderwijs te hervormen en stellen ze voor om tijdens de volgende legislatuur - door te sleutelen aan het financieringsmodel - meer selectie, minder vakken en hogere inschrijvingsgelden in te voeren.

In september vond de inhuldiging van een nieuwe leerstoel op de VUB en ULB plaats over circulaire economie. Hiervoor gaan de Brusselse universiteiten in zee met het Verbond van Belgische Ondernemingen.

Op de site staat te lezen dat de leerstoel dient om ‘bedrijfsstrategieën te ontwikkelen om de circulaire economie te bevorderen’. De onderzoekers leggen de nadruk op ecologische vooruitgang. Bij dat innovatieve en duurzame karakter ervan vallen echter heel wat kanttekeningen te maken.

We kunnen de klimaatverandering nog beperken tot 1,5°C, maar dan is het alle hens aan dek. Dat is de kernboodschap van het rapport dat het Internationaal Klimaatpanel (IPCC) de wereld in stuurde. “We hebben een revolutie nodig”, zegt de wereldvermaarde Belgische klimaatwetenschapper Jean-Pascal van Ypersele.

Op donderdag 22 november voerde de Gentse afdeling van Comac, de studentenbeweging van de PVDA, actie tegen de samenwerking van de UGent met de controversiële multinational Bayer-Monsanto. “De integriteit van de UGent staat op het spel” aldus Midas Van Dorpe van Comac Gent. Comac lanceert een oproep voor een interuniversitaire ethische adviescommissie.

De KU Leuven heeft de ambitie om klimaatneutraal te worden tegen 2030 en dat is een goede zaak, want de strijd tegen de klimaatopwarming is misschien wel de grootste uitdaging van onze tijd. Het is daarom ook positief dat duurzaamheid één van de vijf krachtlijnen is van het strategische plan van de universiteit. “Je kan het thema duurzaamheid maar de plaats geven die het vandaag verdient als je er meer onderzoek naar doet én als je er in je onderwijs de nodige aandacht aan besteedt” aldus Luc Sels, rector van de KU Leuven daar over.1

Een week na de Pano-reportage over Schild & Vrienden blijft de schok nazinderen. In deze longread proberen we te achterhalen waar een fenomeen als Schild & Vrienden vandaan komt, van haar banden met de Amerikaanse alt-right tot de tradities van de nationalistische rechterflank van de Vlaamse beweging.

'Handjes kappen, Congo is van ons'. Wat er gebeurd is op Pukkelpop illustreert duidelijk het probleem dat de misdaden van het kolonialisme in Congo amper worden aangeraakt in het onderwijs. Comac, de studentenbeweging van PVDA, is van oordeel dat het deel moet uitmaken van het programma van het middelbaar en hoger onderwijs.

“Een universiteit is de plaats waar zonder vooroordelen moet worden gedacht, waar vrijuit kan worden gesproken en waar ruimte is voor woord en tegenwoord, op basis van feiten en argumenten. Het debat uit de weg gaan – of erger: verhinderen – met wie ons niet zint, ervaar ik als een kortzichtige manier om met andersdenkenden om te gaan. Het is pas door ideeën met elkaar te laten botsen, dat we tot betere inzichten komen en groeien als mens” verantwoordde de rector van de Vrije Universiteit Brussel, Caroline Pauwels, zich op de haar uitnodiging aan Theo Francken. Het ‘debat’ waar Caroline Pauwels het over had was een monoloog van twee uur van Francken waarna we ‘kritische vragen’ aan zouden mogen stellen. Dat was duidelijk te veel voor de staatssecretaris die zichtbaar geïrriteerd door de kritische vragen na 20 minuten een einde maakte aan ‘het wederwoord’, terwijl er oorspronkelijk 45 minuten waren voorzien. Hieronder stellen wij dus drie waar Francken nog op zou moeten antwoorden:

Vijftig jaar geleden daverde het kapitalisme op haar grondvesten. In een periode van grote bevrijdingsbewegingen in de derde wereld (Cuba, Congo, Vietnam…) kwamen plots ook de studenten in de geïndustrialiseerde landen massaal in opstand tegen het oude gezag. Tot overmaat van ramp trokken de studenten naar de fabrieken en probeerden ze de arbeidersklasse te betrekken in hun plannen om de wereld te veranderen. De miljoenenstaking in Frankrijk in mei 1968 was het hoogtepunt van die wereldwijde contestatie en ‘mei 68’ werd zo een verzamelnaam voor die tumultueuze periode. Maar Frankrijk had zeker niet het monopolie op mei 68 – ook in Spanje, Italië, Duitsland, Nederland, Japan en de VS kwam de jonge generatie op straat voor een nieuwe samenleving gekenmerkt door vrijheid, emancipatie en solidariteit. De spits werd echter afgebeten door Vlaanderen, of all places. In januari 1968, lang voordat Parijs ontwaakte, keerden Vlaamse én Waalse studenten de streng katholieke Dijlestad om tot de ‘Commune van Leuven’.