Zoals duizenden andere UGent-studenten maak ik mij grote zorgen om de bewegingsruimte die racistische en haatdragende ideeën krijgen aan onze universiteit. Ik las het boek van Filip Dewinter en kan met volle overtuiging besluiten dat het gedachtegoed erin niet thuishoort aan een universiteit waar we vrijdenken en kritisch onderzoek zo waarderen.

“Omvolking, de grote vervanging” gaat over een vermeend complot tussen drie groepen, elk met hun eigen motivatie, die een verbond zouden hebben gesloten om de Europese bevolking te vervangen, en om daarmee ook haar cultuur te vernietigen. De eerste groep zijn de linkse “multiculturalisten” of “het cultuurmarxisme”, die “hopen om via migratie stemmen te winnen”. De tweede groep zijn “liberale economische elites”. Zij willen goedkope arbeid en een eenheidscultuur zodat ze hun massa geproduceerde goederen overal kwijt kunnen. De derde groep is “de islam” die via massamigratie Europa zou willen “islamiseren”.  

Voor die theorie vond ik in het boek geen enkel empirisch bewijs, want dat is er ook niet. De theorie is anti-wetenschappelijk, maar komt niet uit het niets. Het idee dat multiculturalistische, economische of joodse elites de fundamenten van de Europese natiestaten willen ondermijnen via georganiseerde massamigratie kwam al terug bij auteurs als Maurice Barrès of Madison Grant in het begin van de twintigste eeuw. Grant schreef in “The Passing of the Great Race” dat de “genetisch superieure noordelijke rassen” zouden ten onder gaan aan migratie. Barrès sprak over een joods complot om de Franse natiestaat te destabiliseren. Beiden inspireerden ze heel wat fascistische bewegingen in de jaren dertig en veertig. Hitler noemde het werk van Grant zelfs zijn “bijbel”.

De afgelopen vijftien jaar bood de theorie inspiratie aan heel wat terroristen en witte  supremacisten om onschuldige mensen te vermoorden. Denk maar aan Brenton Tarrant, de man die in Christchurch, Nieuw-Zeeland, 51 mensen doodschoot in twee moskeeën, of Payton Grendon die in Buffalo in mei tien zwarte mensen doodschoot in een supermarkt. Of het bekendste voorbeeld: Anders Breivik, die in 2011 77 jonge socialisten vermoordde in Noorwegen. In zijn manifest citeerde hij Filip Dewinter als inspiratie. 

Wel degelijk een racistische complottheorie 

Een groot deel van het boek bestaat uit een interview met Renaud Camus, de auteur van “Le Grand Remplacement”, de Franse versie van de omvolkingstheorie. Hij zegt trots dat hij zelf nooit cijfers gebruikt, maar steunt op intuïtie om zijn ideeën te staven. “Open je ogen”, zegt hij. Niet bepaald een wetenschappelijke aanpak waar ik in mijn opleiding aan de UGent veel punten voor zou krijgen. Dewinter gebruikt wel cijfers. Die zouden aantonen dat de “autochtone bevolking” krimpt terwijl het aantal mensen met een niet-Europese migratieachtergrond toeneemt. Toch bewijzen ze helemaal niet dat de “autochtone Europeaan”, wat dat ook zou zijn, zal “verdwijnen”, of dat moslims binnen een paar decennia een meerderheid van de Europese bevolking zullen uitmaken, wat Dewinter wel beweert. Tussen 1950 en 2020 is het aandeel moslims in Europa licht gestegen van 2% naar 6% van de totale bevolking. Van islamisering kan je moeilijk spreken. Ook Frans historicus en demograaf Hervé Le Bras weerlegde die bewering toen Camus ze deed in 2011. Hij stelde vast dat Camus zowel het aandeel Europeanen met een niet Europese migratieachtergrond als de toekomstige migratiestromen richting Europa zwaar overschat. Camus houdt er geen rekening mee dat heel wat migratiestromen in de toekomst lokaal zullen blijven of richting opkomende economische centra buiten Europa zullen lopen.

Om de “omvolking” te voorkomen pleit Dewinter voor een immigratiestop van niet-Europese migranten. Dat kan volgens hem alleen door het geboortecijfer in het globale zuiden te beperken. Het idee dat mensen in niet-westerse landen te veel baby’s krijgen leefde al in de tijd van het Europees kolonialisme. Het heeft geleid tot massale gedwongen sterilisaties, zoals bij de inheemse populatie in Noord-Amerika, of in India in de jaren 70 met de hulp van liefdadigheidsinstellingen gesponsord door Amerikaanse en Britse miljardairs. Tegelijk wil Dewinter het geboortecijfer van witte Europeanen optrekken. Hij wil jonge ouders stimuleren om meer kinderen te krijgen met “een identitair discours waar arbeid, vaderland en familie opnieuw centraal staan”. Ook dat is textbook extreemrechts: de westerse familie moet centraal staan om de zuiverheid van ons eigen volk te beschermen. Dat vertaalt zich niet alleen in een racistisch, maar ook vrouwonvriendelijk wereldbeeld. Een concreet voorbeeld: de beweging om het recht op abortus in te perken in de VS wordt mee geleid door witte supremacistische organisaties, aanhangers van de omvolkingstheorie, die stellen dat de meeste zwangerschapsafbrekingen zouden worden uitgevoerd bij witte vrouwen. Heel dat discours heeft dezelfde fascistische wortels als het naziconcept “Lebensborn”. In de jaren 30 richtten de nazi’s een instituut op dat de “noordelijke rassen” van de ondergang moest redden. Het instituut had twee functies: Arische vrouwen abortussen ontzeggen en “raciaal inferieure” vrouwen gedwongen steriliseren. 

Volgens de klaagzang van De Winter over het “te hoge” geboortecijfer in het globale zuiden zijn de kinderen die daar geboren worden het grote gevaar. Maar de Vlaams Belanger zwijgt over waarom zo veel mensen vluchten: economische uitbuiting, oorlog, politieke onderdrukking en klimaatopwarming. Het Vlaams Belang stelt niets voor tegen de werkelijke oorzaken van migratie. Het wil snoeien in ontwikkelingshulp, is tegen een sterk klimaatbeleid en stemt steeds voor interventies van de NAVO zoals die in Irak, Afghanistan, Syrië en Libië. Het is nochtans niet de “hardwerkende Vlaming” die beter wordt van oorlog en van klimaatopwarming. De enige groep die te winnen heeft bij klimaatnegationisme zijn fossiele brandstofbedrijven. De winnaars van oorlog in het Midden-Oosten zijn oliemaatschappijen en wapenleveranciers, die miljarden binnenhaalden dankzij de olievelden die de NAVO veroverde en de contracten voor oorlogsmateriaal die ze binnenhaalden. 

Wanneer het erop aankomt verdedigt het Vlaams Belang de belangen van multinationals, niet die van de gewone Vlaming. In het Europees parlement stemt het Vlaams Belang consequent tégen sociale maatregelen zoals een Europees minimumloon, strengere controle op belastingontduiking en een gemeenschappelijke minimale bedrijfsbelasting. De extreemrechtse partij staat achter de loonnormwet van 1996, die een plafond legt op loonsverhogingen van Belgische werknemers en de vrijheid afneemt om over loonsverhogingen te onderhandelen. Het politieke doel van theorieën zoals “omvolking” is om de bevolking tegen elkaar op te zetten. Wanneer het systeem faalt en mensen hun levensstandaard achteruit zien gaan, zoals vandaag, vindt het Vlaams Belang een zondebok in de “massa-immigratie” en de progressieve politieke bewegingen die haar zogezegd organiseren. Zo houden ze de multinationals die lage lonen betalen, belastingen ontwijken en het milieu vervuilen, volledig buiten schot. 

Vrijheid van meningsuiting? 

Rector Van de Walle, u blijft erbij dat de boekvoorstelling van Dewinter moet doorgaan omwille van de “vrije meningsuiting”. Ik denk dat u daarin een grote fout maakt. Vrije meningsuiting is een recht waarvoor emancipatiebewegingen sinds de achttiende eeuw hard hebben gevochten. Hun doel was om mensen te beschermen die kritiek durven uiten op de machthebbers. Extreemrechtse bewegingen gebruiken het om hun hatelijke ideologie te verspreiden, om het recht nadien af te schaffen voor iedereen die het niet met hen eens is. 

Onder uw mandaat kon Jef Hoeyberghs een haatdragende en seksistische rant aan de UGent afsteken en kon de organisatie Schild en Vrienden maandenlang linkse studenten intimideren op de campus. U had daar al lang een lijn moeten trekken. Rector Van de Walle, maak niet nog eens dezelfde fout. De omvolkingstheorie is bedoeld om een vijand te creëren in elke niet-Europese immigrant en in de “volksverraders” die opkomen voor de rechten van migranten. Bij een beeldvorming als deze die zoveel haat schept, is geweld nooit ver weg. Luister naar het front “Geen haat en racisme aan de UGent”. Annuleer de lezing van Dewinter, ze verdient geen plaats aan ons unief. 

Basile Peeters
Geschiedenisstudent UGent
Verantwoordelijke Comac Gent, studentenbeweging van de PVDA